यसैगरी श्रावण शुक्ल तृतीयादेखि पूर्णिमासम्म झूला महोत्सव तथा फाल्गुण शुक्ल पक्षमा १५ दिवसीय मिथिला पञ्चकोशी परिक्रमा (जनकपुरधामदेखि पाँच कोशको दूरीमा रहेको जानकीको बाललीलासँग सम्बद्ध ठाउँहरूको परिक्रमा) गरिन्छ । उक्त परिक्रमाको अन्त्यमा फागु पूर्णिमाका दिन जनकपुरधामको अन्तःगृह परिक्रमा सम्पन्न हुन्छ । तर ती सबै उत्सव, चाडपर्व र समारोहमध्ये हजारौं वर्षपूर्व मार्ग शुक्ल पञ्चमीमा भएको राम–जानकी विवाहको सम्झनास्वरुप मनाइने विवाह पञ्चमी मेला सबैभन्दा बढी श्रद्धा, निष्ठा र उत्साहका साथ मनाइन्छ । यस वैवाहिक समारोहको पूर्वाङ्गस्वरुप मार्गशुक्ल द्वितीयाका दिन अयोध्याबाट साधुसन्तहरू समेतको एउटा जन्तीको डफ्फा (बाराती समूह)लाई जनकपुरधाम आइपुग्दा भव्य स्वागत गर्ने गरिन्छ । अयोध्याबाट आउने जन्ती समूहलाई यसअघि नै नेपाली सीमामा प्रवेश गर्नासाथ मटिहानी, जलेश्वर, पिपरा, लादोबेला र जनकपुरधाममा भव्य तथा हार्दिक स्वागत तथा अभिवादन गर्ने परम्परा छ ।

आज रामको जन्ती टोली राम मन्दिरबाट बाजागाजासहितको नगर परिक्रमा गर्दै रङ्गभूमि मैदानमा पुग्ने कार्यक्रम रहेको छ । त्यहाँ पहिलेदेखि नै सीताका माइती पक्ष स्वागतका लागि बसेका हुनेछन् । जहाँ जानकीको मूर्ति सुसज्जित मण्डपका साथ मन्दिरका महन्त, साधुसन्त र समाजका प्रबुद्ध नागरिक सम्मिलित सरियाती दल (घरगाउँले समूह वा माइती पक्ष)ले स्वागत गर्नेछन् । यसपछि राम मन्दिरबाट पुगेको रामको डोलालाई जानकी मन्दिरबाट पुर्याइएको मण्डपद्वारा पाँचपटक परिक्रमा गराएर रामलाई पुष्पहार अर्पण गरिन्छ । राम मन्दिरबाट पुगेको मण्डपबाट महन्तले जानकीलाई माला लगाइदिएर आरतीपूजन गरेपछि स्वयम्बर पूरा हुन्छ । त्यसपछि राम मन्दिरको मण्डप अगाडि राखेर सबै पछि लाग्ने गर्छन् । अनि जानकी मन्दिर पुर्याएर आरती पूजन गरिन्छ । त्यसपछि राम मन्दिरको डोला लावालस्करका साथ राममन्दिर फर्कने गर्दछ । त्यसै रात मिथिला परम्पराअनुसार राम र जानकीको वैवाहिक कार्यक्रम सम्पन्न हुन्छ ।

अहिले रामजानकी विवाह पञ्चमी महोत्सवमा सहभागी हुन नेपाल र भारतसँगै तेस्रो मुलुकका मानिसको पनि जनकपुरमा भीड लाग्ने गरेको छ । महोत्सवलाई व्यवस्थित गर्र्न माछामासु तथा मदिरा बिक्री–वितरणमा रोक लगाएको छ । महोत्सवलाई व्यवस्थित र मर्यादित बनाउनका लागि विवाह पञ्चमकी अवधिभर नगरभित्र रहेका सबै होटल माछामासु तथा मदिरा बिक्री–वितरणमा रोक लगाउनका लागि निर्देशन दिएको धनुषाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी रामुराज कडरियाले जानकारी दिए । त्यस्तै, भगवान राम र सीताको स्वयंम्बर हुने स्थानीय रङ्गभूमि मैदान (बाह्रबिघा) र नगरका अन्य क्षेत्रमा समेत शौचालय तथा खानेपानीको व्यवस्थापन गर्ने जिम्मेवारी जनकपुर उपमहानगपालिका र जिल्ला खानेपानी तथा सरसफाइ कार्यालयलाई दिइएको छ । सोही सडकमा सहजरुपमा यातायातको व्यवस्थापन गर्न उपमहानगरलाई नै जिम्मेवारी दिइएको छ ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय, धनुषाले सुरक्षा व्यवस्था चुस्तदुरुस्त बनाउनका लागि थप २१ सय प्रहरी अन्य जिल्लाबाट ल्याएर परिचालन गरेको छ । सुरक्षा निगरानीका लागि नेपाल प्रहरी र शसस्त्र प्रहरीको संयुक्त प्रहरी युनिट जानकी मन्दिरमा राखिएको छ । विवाह महोत्सवमा सहभागी हुन आउने पर्यटकहरूका कारण जनकपुरका होटल, लज र धर्मशालाहरू भरिभराउ छन् । साथै भक्तजनको बासको प्रबन्धका स्थानीय संघ–संस्थाले ठाँउ–ठाँउमा लागि पन्डाल निर्माण गरिदिएका छन् । विवाह पञ्चमी महोत्सवको अवसरमा मधेस प्रदेश सरकारले प्रदेशमा आज सार्वजनिक विदा दिएको छ ।