मौसम झा (पाठक)

१६ असार, जनकपुरधाम । आज २१ औँ धान दिवस ‘जलवायु मैत्री कृषि,धान उत्पादनमा वृद्धि’भन्ने नाराका साथ धनुषाको मिथिला बिहारी नगरपालिकाले किसानको धानखेतमा रोपाई गरेर राष्ट्रिय धान दिवस र असार १५ मनाएको छ ।

नगरपालिकाको कृषि शाखाको आयोजनामा वडा नं १ भुतही पटेरवामा भएको खेतमा रोपाई गरेर राष्ट्रिय धान दिवस मनाएको हो । धान दिवस कार्यक्रममा वडा नं १ का वडा अध्यक्ष राम सोभित दाहाको अध्यक्षतामा र नगर प्रमुख राजेन्द्र प्रसाद यादवको प्रमुख अतिथिमा त्यसै गरी नगरपालिकाका उपप्रमुख सोभा देवी साह , नगरपालिकाका सम्पुर्ण वडा अध्यक्षहरु,लेखा प्रमुख सुभाष कुमार झा , नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत नागेन्द्र यादव, कृषि शाखा प्रमुख गोबिन्द कुमार यादव लगायत बिभिन्न शाखाका शाखा अधिकृतहरु किसान र कर्मचारीको सहभागिता रहेको थियो । ‘मानो रोपेर मुरी उब्जाउने’ महिना मानिने असारको मध्य दिन आज धान दिवससँगै रोपाईं जात्राका रुपमा मिथिला बिहारी लगायत देशैभर मनाइएको छ । आजको दिन खेतमा धान रोपाईंसंगै आपसमा हिलो छ्यापाछ्याप गरेर मनोरञ्जन गर्ने तथा दही चिउरा खाने चलन छ ।

कामको चटारोले थकित भएका किसानलाई दही र चिउरा आपँले शक्ति र शीतलता प्राप्त हुने विश्वास छ । खेतीपाती बाहेक अन्य पेसा र व्यवसाय रहेकाहरुले पनि आज दही च्यूरा खाई असार १५ मनाउँछन् । आज २१औँ धान दिवस ‘जलवायु मैत्री कृषि, धान उत्पादनमा वृद्धि ’ भन्ने नाराका साथ मनाएको छन । प्रमुख खाद्यान्न बाली धान हाम्रो खाद्य सुरक्षाको प्रमुख आधार हो । हाम्रो सन्दर्भमा धानले आर्थिक, सामाजिक, साँस्कृतिक र धार्मिक महत्व राख्दछ । यसर्थ, धान एक बाली मात्र नभई औसत नेपालीको जीवन पद्दति पनि हो । धानमा अन्तर्निहित यिनै विविध महत्वलाई दृष्टिगत गरी यसको उत्पादन वृद्धि, आधुनिकीकरण र व्यवसायीकरणलाई प्रवर्द्धन गर्ने हेतुले वि.सं. २०६१ देखि नियमित रूपमा प्रत्येक वर्ष आषाढ १५ मा राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाउने गरिएको छ ।

जलवायु परिवर्तनको कारण धान खेतीमा बढ्दो नकरात्मक असरलाई न्यूनीकरण गर्न जलवायु अनुकूलित प्रविधिहरुको अनुसन्धान र विकास एवं उपलब्ध प्रविधिहरुको प्रचार प्रसार गरी तिनको अवलम्वन गर्न कृषक र अन्य सम्बद्ध पक्षहरुलाई सचेत र जागरुक बनाई धान उत्पादन एवं उत्पादकत्व बढाउनु पर्ने सन्देश यस वर्षको नाराले दिएको छ ।